fbpx
533 336 877 Poznań, ul. Promienista 6

Poradnik

Home
10 maja 2022

5 powodów, dla których warto odwiedzić foniatrę

Laryngologia

Na brzmienie naszego głosu składa się wiele czynników. Nie każdy wie, że w medycynie istnieje osobna specjalizacja zajmująca się emisją i funkcjonowaniem głosu – foniatria. Często lekarz foniatra jest także audiologiem, który zajmuje się funkcjonowaniem słuchu. Przedstawiamy 5 powodów, dla których warto wybrać się do foniatry.

Proces wytwarzania dźwięku, który nazywamy głosem jest skomplikowany. Wymaga czynności wielu narządów. Jeśli któryś z nich zawiedzie, brzmienie głosu może się zmienić lub nawet zaniknąć. Fachowo nazywa się to zaburzenia traktu głosowego. Nie bez powodu mówi się o tym, że na brzmienie głosu mają wpływ ogólny stan zdrowia, nawodnienie organizmu, charakter pracy, czy doświadczany stres. Granica między poważnymi zaburzeniami a przejściową niedyspozycją bywa jednak bardzo cienka. Dlatego powstaje pytanie: kiedy warto rozważyć konsultację z foniatrą?

Powód 1: Planowane wykonywania zawodu związanego z głosem

Dobrym pomysłem jest konsultacja z foniatrą na ostatnim roku studiów licencjackich lub magisterskich, w przypadku studiowania kierunku związanego z pracą głosem. Dlaczego? Specjalista za pomocą odpowiednich narzędzi jest w stanie ocenić warunki głosowe pacjenta, zdiagnozować ewentualne trudności z emisją głosu oraz pozostawić zalecenia w celu utrzymania głosu w dobrej kondycji. Nieumiejętne posługiwanie się głosem może przyśpieszyć wystąpienie chorób zawodowych i znacznie go obciążyć. Profilaktyczne spotkanie ze specjalistą daje szansę na przygotowanie się do pracy z głosem, czy eliminacji niesprzyjających nawyków. Wiele kierunków studiów, np. pedagogika, specjalizacje nauczycielskie na filologiach, czy dziennikarstwo i komunikacja społeczna posiadają już w swoich programach zajęcia z emisji głosu, które mogą nie uwzględniać indywidualnych potrzeb.

Powód 2: Występowanie długotrwałej chrypki

Pracujesz już z głosem? Być może z czasem zaczniesz doświadczać jednej z najpopularniejszych chorób zawodowej – chrypki. Najczęstszą jej przyczyną jest zbyt niska wilgotność powietrza
w otoczeniu oraz nieprawidłowa emisja głosu. Specjalista może postawić diagnozę na podstawie wywiadu, badania przedmiotowego, oceny odsłuchowej głosu, badania wideolaryngostroboskopowego (VLS), badań akustycznych lub samooceny. Ważnym czynnikiem w tym procesie jest rehabilitacja foniatryczna, czyli ćwiczenia mające na celu polepszenie jakości emisji głosu. Są to indywidualne ćwiczenia z terapeutą, zalecone po zdiagnozowanych problemach z głosem. Czasami konieczna jest przerwa w używaniu głosu w celu jego regeneracji.

Powód 3: Zanikanie głosu

Zanikanie głosu może wystąpić nie tylko w wyniku choroby lub nadmiernej pracy głosem. Wydolność głosu zależy także od innych czynników. Pod uwagę należy wziąć stan zdrowia, doświadczane sytuacje stresowe, stan nawodnienia ciała, a także natężenie wykonywanej głosem pracy. Ignorowanie zanikania głosu może doprowadzić do jego czasowej utraty, zwanej fachowo bezgłosem. Oprócz wspomnianego badania wideolaryngostroboskopowego (VLS), foniatra może również przeprowadzić ocenę odsłuchową głosu, badania akustycznej oraz, na podstawie stwierdzeń pacjenta, dokonać samooceny jakości głosu. Uniwersalnym sposobem na poprawę jakości głosu jest odpoczynek.

Powód 4: Jąkanie się

Jąkanie się to także pole działania dla foniatry. Wynika to z faktu, że u osoby jąkającej się, w wyniku zaburzenia płynności wypowiedzi, mogą występować problemy z prawidłowym oddychaniem. Oddychanie jest natomiast kluczowym elementem prawidłowej emisji głosu. Rehabilitacja foniatryczna jest jednym z elementów terapii przy problemach z ciągłością wypowiedzi. Badania przeprowadzone przez foniatrę mogą potwierdzić lub wykluczyć niektóre, możliwe przyczyny jąkania oraz skierować pacjenta do odpowiedniego specjalisty.

Powód 5: Trudności w przełykaniu

Pojawiające się problemy przy przełykaniu również mogą wymagać interwencji lekarza foniatry. Blokada w gardle może mieć charakter fizyczny lub psychiczny. Dzięki badaniu fizykalnemu lub użyciu wideolaryngostroboskopa (VLS), możliwe jest wstępne zbadanie przyczyny. W przypadku przyczyn
o podłożu psychicznym, konieczna może się okazać wizyta u fizjoterapeuty lub u psychologa.
W przypadku fizycznych objawów, leczenie zależy od przyczyny. Udanie się do foniatry jest pierwszym krokiem na drodze do zbadania przyczyny.

Podsumowanie

Choć powodów do konsultacji z lekarzem foniatrą można znaleźć o wiele więcej, w tym artykule przedstawiamy kilka najważniejszych. Ważne, żeby pamiętać, że leczenie zaburzeń czynności głosu jest skuteczne tylko wtedy, kiedy zostanie podjęte w odpowiednim momencie. Dbanie o głos to gwarancja jego niezawodności, również w okresie przeciążenia.

Piśmiennictwo:

1. J. Olszewski, J. Nowosielska‑Grygiel, Nowe metody diagnostyczne oceny czynności głosu dla potrzeb foniatry i logopedy, Logopaedica Lodziensia, 2017(1).
2. B. Sznurowska- Przygocka, M. Śliwińska-Kowalska, Ocena skuteczności rehabilitacji foniatrycznej głosu u nauczycieli z przewlekłą dysfonią, „Otorynolaryngologia” 2012, 11(2); s. 60-70.
3. M. Śliwińska-Kowalska, E. Niebudek-Bogusz (red.), Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu. Poradnik dla nauczycieli, Instytut Medycyny Pracy im. J. Nofera, Łódź 2009.
14 kwietnia 2022

Zapalenie ucha zewnętrznego – co warto wiedzieć

Laryngologia Post a Comment

Zapalenie ucha zewnętrznego to dolegliwość o różnych postaciach. Jedna z jej postaci, ostre rozlane zapalenie ucha zewnętrznego, jest potocznie znana jako tzw. ucho pływaka. Nie jest to jednak jedyna przyczyna zapalenia ucha zewnętrznego, którego leczenie wymaga konsultacji laryngologicznej. Przeczytaj ten artykuł i dowiedz się więcej na ten temat.

Zapalenie ucha zewnętrznego to jedna z postaci chorób ucha, obok zapalenia ucha środkowego oraz ucha wewnętrznego. Ucho zewnętrzne składa się z dwóch głównych elementów: małżowiny usznej oraz przewodu słuchowego zewnętrznego. Małżowina uszna jest zbudowana z chrząstki. Pełni rolę ochronną dla ucha środkowego i zbierającą dźwięk. Przewód słuchowy zewnętrzny ma długość około 3 cm i jest w części pokryty woskowiną. Stany zapalne, które powstają w tym obszarze, dzieli się na: bakteryjne, wirusowe, grzybicze i mieszane.

Zapalenie ucha zewnętrznego – przyczyny

Zakażeniom w uchu zewnętrznym sprzyja kilka czynników. Są to:
– podrażnianie ucha w wyniku mechanicznego czyszczenia ucha z woskowiny (np. patyczkami higienicznymi, które służą jedynie do czyszczenia małżowiny usznej),
– noszenie aparatów słuchowych,
– częsty kontakt ucha zewnętrznego z wodą,
– inne urazy mechaniczne wewnątrz ucha.
Niektóre choroby sprzyjają powstawaniu stanów zapalnych w uchu zewnętrznym. Na liście najczęściej wymienianych są: alergie, cukrzyca, osłabienie odporności, alergie, trądzik, czy łojotokowe zapalenie skóry.

Zapalenie ucha zewnętrznego – postacie

Istnieje kilka postaci zapalenia ucha zewnętrznego. Literatura specjalistyczna wymienia m.in. ostre, rozlane zapalenie ucha zewnętrznego, ograniczone zapalenie ucha zewnętrznego oraz złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego. Poniżej przedstawiamy charakterystykę każdego z nich.

Ostre rozlane zapalenie ucha zewnętrznego

Przy rozlanym zapaleniu ucha zewnętrznego objawy pojawiają się w części chrzęstnej i kostnej. To najczęstsza forma zapalenia skóry przewodu słuchowego zewnętrznego. Przeważnie zapalenie dotyczy jednego ucha. Przyczyną powyżej 90% zapaleń są bakterie, rzadziej – grzyby. Aż 80% z nich występuje w miesiącach letnich.

Do najczęstszych objawów chorobowych zaliczają się: trudności ze słyszeniem, uczucie swędzenia i pełności w uchu, ból ucha. Rodzaj leczenia zależy w dużej mierze od informacji o pacjencie pozyskanych przez lekarza. Wpływają na nie: historia chorób uszu, niedobór odporności, obecność drenów wentylacyjnych, radioterapia, uszkodzenia błony bębenkowej, czy cukrzyca.

Ograniczone zapalenie ucha zewnętrznego

Ten typ powstaje najczęściej w części chrzęstnej. Za jego powstanie odpowiadają najczęściej bakterie z rodzaju gronkowców. Ich działanie doprowadza do powstania tzw. czyraków. Pierwsze objawy tej postaci zapalenia ucha zewnętrznego to silny, promieniujący ból. Pojawia się zwłaszcza przy nacisku na małżowinę uszną, czy żuciu.

W zależności od miejsca powstania czyraka, może również powstać obrzęk. W przypadku tej postaci zapalenia może dojść do przejścia zakażenia na ślinianki, czy na węzły chłonne. Najczęściej po kilku dniach obserwuje się jedynie wyciek ropny o różnym natężeniu.

Złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego

Najrzadszym, a zarazem najgroźniejszym dla zdrowia chorego zapaleniem ucha zewnętrznego jest złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego. Występuje najczęściej u osób w podeszłym wieku z wrodzonymi zaburzeniami odporności lub zaburzeniami nabytymi w wyniku radioterapii, chemioterapii. Czynnikiem ryzyka złośliwego zapalenia ucha zewnętrznego jest występowanie cukrzycy.

Podczas choroby w tym przebiegu dochodzi do stanu zapalnego kości podstawy czaszki. Jest to efekt „rozlania się” zakażenia poza zewnętrzny przewód słuchowy. Choroba staje się szczególnie niebezpieczna, kiedy dochodzi do porażenia nerwu twarzowego. Śmierć następuje najczęściej w wyniku sepsy, rdzeniowych, zapalenia zakrzepowego zatok żylnych opony twardej lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

Podstawą leczenia jest terapia precyzyjnie dobranymi antybiotykami, w skrajnych przypadkach – konieczne jest zastosowanie terapii hiperbarycznej lub leczenia chirurgicznego.

Podsumowanie

Niewłaściwe leczenie zapalenia ucha zewnętrznego może doprowadzić do groźnych powikłań. Odpowiednio dobrane krople do uszu, oczyszczanie mechaniczne ucha z założonymi opatrunkami, a także zastosowanie leków zależy od prawidłowo postawionej diagnozy przez lekarza laryngologa. Fachowa pomoc znacznie skraca czas choroby, poprawia komfort pacjenta oraz wyklucza możliwość pomylenia stanu zapalnego z innymi chorobami uszu.

Piśmiennictwo:

1) R. Bartoszewicz, P. Zarębska, A. Bruzgielewicz, K. Niemczyk, Zapalenie ucha zewnętrznego, Polski Przegląd Otolaryngologiczny 2012, 2(1), 110-116,
2) E. Hassmann-Poznańska, D. Dzierżanowska, M. Poznańska, Ostre rozlane zapalenie ucha zewnętrznego,
3) P. Lepka, A. Katkowska, S. Barnaś, Złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego – opis przypadku.
23 marca 2022

Neurologopeda – najczęściej zadawane pytania

Logopedia i surdologopedia

O neurologopedii mówi się w mediach dużo mniej, niż o klasycznej logopedii. Tymczasem istnieje wiele przesłanek do tego, aby udać się na konsultacje do tego specjalisty. W dzisiejszym artykule przedstawiamy sylwetkę Małgorzaty Graczyk-Kowalskiej, logopedy i neurologopedy w Centrum Zdrowia AGVITA w Poznaniu, z którą rozmawiała Weronika Janiak.

Czym różni się neurologopeda od logopedy i surdologopedy?

Małgorzata Graczyk – Kowalska, logopeda i neurologopeda: Logopeda zajmuje się przede wszystkim pracą nad prawidłowym realizowaniem dźwięków mowy, a co za tym idzie dba o sprawność aparatu artykulacyjnego, higienę głosu, funkcje słuchowe, fonacyjno-oddechowe oraz prymarne, takie jak przyjmowanie pokarmów i płynów. Surdologopeda jest specjalistą zajmującym się zaburzeniami w zakresie komunikacji i rozwoju mowy, wynikającymi z uszkodzenia słuchu.

Neurologopeda specjalizuje się w zakresie diagnozy i terapii zaburzeń językowych i komunikacyjnych, których przyczyną są uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Zadaniem neurologopedy jest rozwijanie zdolności komunikacyjnych i językowych poprzez stymulację pracy mózgu oraz usprawnianie funkcji prymarnych u pacjenta. Warto jednak pamiętać, że neurologopeda i surdologopeda to specjaliści, posiadający wspólną wiedzę z zakresu logopedii ogólnej, dlatego mogą prowadzić także terapię logopedyczną.

W jakich przypadkach wymagana jest konsultacja z tym specjalistą?

Konsultacja z neurologopedą jest wskazana w przypadku, gdy u pacjenta mamy do czynienia z uszkodzeniami układu nerwowego, zespołami genetycznymi, opóźnionym rozwojem mowy, afazją, dyzartrią, zaburzeniami w zakresie przyjmowania płynów i pokarmów, rozszczepem podniebienia, spektrum autyzmu, mózgowym porażeniem dziecięcym. Ponadto wizyta u specjalisty dotyczyć może dzieci urodzonych przedwcześnie lub z grupy ryzyka okołoporodowego, a także tych, u których zauważono trudności w rozumieniu lub nadawaniu mowy, problemy z gryzieniem i żuciem czy nadmierne ślinienie. Należy pamiętać, że neurologopeda pracuje również z pacjentami dorosłymi, których zaburzenia językowe powstały na skutek udaru czy wypadku, a także chorób neurodegeneracyjnych.

Co trzeba wziąć pod uwagę, wybierając się do neurologopedy?

M. G-K: W przypadku dzieci warto przypomnieć sobie informacje dotyczące okresu prenatalnego, porodu oraz rozwoju dziecka w pierwszym roku życia. Tego typu wiadomości są niezbędne do przeprowadzenia właściwej diagnozy. W zależności od problemu, z którym rodzice udają się do neurologopedy, dobrze mieć ze sobą aktualne badania od lekarzy specjalistów – bardzo często to oni kierują małych pacjentów na terapię neurologopedyczną.

Neurologopeda sprawdza u dziecka funkcje prymarne, prawidłowe odruchy fizjologiczne w obrębie aparatu artykulacyjnego, dlatego dla komfortu badania zaleca się, by dziecko nie spożywało posiłku bezpośrednio przed wizytą. Dorośli pacjenci z nabytymi zaburzeniami językowymi powinni mieć ze sobą aktualne badania od neurologa, w zależności również od stanu pacjenta – wsparcie bliskiej osoby.

Czy istnieje taka specjalizacja jak neurologopeda dziecięcy?

M. G-K:Na ten moment w oficjalnej nomenklaturze figuruje określenie ,,neurologopeda’’, które obejmuje pracę zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi. Wiem jednak, że coraz częściej na forach czy też gabinetach spotyka się zapis ”neurologopeda dziecięcy’’, mający wskazywać docelową grupę pacjentów, z jaką pracuje dany terapeuta. Osobiście uważam, że to znacznie ułatwia wyszukiwanie terapeutów, będących specjalistami w zakresie potrzeb określonych pacjentów. Praca z małymi dziećmi znacznie różni się od terapii osób dorosłych. Z tego co wiem, są już kierunki typu ,,Neurologopedia ogólna i dziecięca’’.

Jak przebiega proces diagnozy neurologopedycznej?

M. G-K:Diagnoza neurologopedyczna rozpoczyna się od bardzo szczegółowego wywiadu, który pomaga ustalić przyczynę zauważonych nieprawidłowości. W przypadku dzieci niezwykle ważne są informacje od rodziców na temat przebiegu ciąży, porodu oraz rozwoju psychoruchowego ich pociechy w pierwszym roku życia. Ponadto równie istotna jest wiedza na temat bieżących czy przebytych chorób pacjenta oraz aktualnych badań od lekarzy specjalistów, takich jak badanie audiologiczne, neurologiczne czy foniatryczne. Podczas diagnozy sprawdzane są również wcześniej wspomniane funkcje prymarne oraz fonacyjno-oddechowe. Ocenie poddaje się również sprawność i budowę artykulatorów, a także przede wszystkim kompetencje komunikacyjne i językowe, m. in. rozumieniei nadawanie mowy, powtarzanie, nazywanie, poprawność artykulacyjną, rozumienie przyczynowo-skutkowe i wiele innych. W przypadku dzieci w wieku przedszkolnym/szkolnym oraz pacjentów dorosłych sprawdzana jest również umiejętność czytania i pisania – oczywiście poziom badania dostosowany jest do wieku pacjenta. Diagnoza neurologopedyczna wymaga wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania badanej osoby, dlatego niezbędna jest współpraca z innymi specjalistami.

Od czego zależy przebieg terapii u neurologopedy?

M. G-K:Na przebieg terapii neurologopedycznej ma wpływ wiele czynników. Pierwszym z nich jest oczywiście określenie przyczyny problemu, z którym przychodzi pacjent. Dzięki temu znacznie łatwiej jest ustalić plan terapii i osiągnąć założone cele. Niezwykle ważna jest również współpraca z innymi specjalistami – zarówno lekarzami, jak i terapeutami.
Wielu pacjentów neurologicznych wymaga wsparcia nie tylko ze strony neurologopedy, ale również fizjoterapeuty, psychologa czy terapeuty integracji sensorycznej. Ponadto oczywiście podstawą skutecznej terapii jest dobra relacja z terapeutą oraz sumienność i systematyczność w zakresie wykonywania zalecanych przez specjalistę ćwiczeń.

Dziękuję za rozmowę.
4 marca 2022

ZAPISY NA WARSZTATY PRACY Z ODDECHEM OTWARTE!

Warsztaty

Aktualizacja: Warsztaty w dniu 9 i 10 kwietnia zostają odwołane z powodu niezebrania się wystarczającej grupy uczestników.

———————————————————————————————————————————

W dniach 9 i 10 kwietnia 2022 roku Centrum Zdrowia AGVITA w Poznaniu serdecznie zaprasza na warsztaty z Aishą i Markiem Archer (Lotus Balance), prowadzone Metodą BioDynamicznego Oddechu i Uwalniania Traumy.

O metodzie pracy: czym jest Metoda BioDynamicznego Oddechu i Uwalniania Traumy?

Metoda BioDynamicznego Oddechu i Uwalniania Traumy® (BBTRS® – BioDynamic Breathwork i Trauma Release System®) to nowe podejście w terapii zorientowanej na ciało. Opiera się ona na starannie dobranym połączeniu konkretnych wzorców oddechowych, świadomego terapeutycznego ruchu, wyspecjalizowanych technik dotyku i pracy z ciałem, ćwiczeń uwalniających napięcie z wnętrza ciała, metod łagodnego uwalniania emocjonalnego, ćwiczeń z samoświadomości i praktyk medytacyjnych.

Ich staranne połączenie w zintegrowany przepływ, pozwala na uwolnienie traumy długo utrzymywanej w ciele i umyśle. Celem jest rozpuszczenie wielowarstwowej zbroi ciała i tym samym uwolnienie napięcia mentalnego, emocjonalnego i fizjologicznego z ciała, umysłu i układu nerwowego.

Efektem działania może być transformacja głęboko utrwalonych wzorców rozwojowych, religijnych i społecznych. Metoda pozwala doświadczyć pełnego spektrum doznań i emocji dostępnych człowiekowi przy jednoczesnym rozwijaniu jego zdolności do wspierania i obejmowania swobodnego przepływu energii życiowej.

Trenerzy:

Aisha Archer – certyfikowana terapeutka ciała i oddechu, absolwentka Akademii Kinesiologii Systematycznej w Londynie (ASK®) oraz praktyk metody Biodynamicznego Oddechu i Usuwania Traum (BBTRS®).

Mark Archer – certyfikowany praktyk metody Biodynamicznego Oddechu i Usuwania Traum (BBTRS®), muzyk intuicyjny, grający na Hang Pans oraz Rav Vast Drums.

Dlaczego praca z oddechem?

Wiele lat spędziliśmy na transformacji tego co nam już nie służy, nad dotarciem do swojego serca, do swojej esencji. Wpierw osobno a teraz jako małżeństwo. W czasie warsztatów oferujemy dwie energie – męską i żeńską, które wzajemnie się równoważą, uzupełniają i wspierają procesy.
Oprócz spotkań grupowych prowadzimy sesje indywidualne (online i offline) dla tych, którzy chcą wejść głębiej w proces uwalniania napięć, blokad oraz emocji, które przeszkadzają w doświadczaniu pełni życia.

Co daje praktyka Metody BioDynamicznego Oddechu i Uwalniania Traumy?

– wspiera przy uwolnieniu emocji, które nam już nie służą,
– przeżywanie życia z lekkością i wolnością,
– połączenie z sygnałami płynącymi z ciała,
– wsparcie naszej wewnętrznej mądrości,
– pogłębienie wiedzy o tym, jakie emocje i uczucia są obecne w naszym życiu,

Terminy:

Do wyboru są następujące zajęcia:

SOBOTA, 9 KWIETNIA 2022, 10:00 – 12:00 – Oddech to życie

Sobotnie spotkanie będzie poświęcone pracy z oddechem. Zapraszamy na nie wszystkie osoby
w wieku powyżej 16 lat, o różnych poziomach sprawności. Będziemy zapoznawać się z oddychaniem od samych podstaw, dlatego żadna wiedza o technikach oddychania nie jest wymagana.

Plan spotkania:

– rola oddechu w zdrowiu fizycznym i psychicznym człowieka,
– fizjologia i psychologia oddechu,
– znaczenie oddechu,
– techniki oddechowe w sytuacjach stresowych, przy nadmiarze emocji, problemach ze snem i napięciu w ciele.

Podczas spotkania, przeprowadzone będą ćwiczenia:
– na uspokojenie ciała,
– na pobudzenie do działania,
– na lepsze skupienie uwagi.

W drugiej części spotkania zostanie przeprowadzona medytacja powrotu do ciała (relaksującą), a także koncert gongów, mis tybetańskich oraz hang pan.

Na miejscu będą dostępne krzesła – chętni mogą przynieść ze sobą maty lub poduszki do siedzenia.

Inwestycja: 220 złotych brutto

Maksymalna liczba uczestników: 15 osób

Miejsce spotkania:
Centrum Zdrowia AGVITA
ul. Promienista 6
60-288 Poznań

Zapisy na warsztaty:

Zapraszamy do zapisów za pośrednictwem numeru telefonu 533 336 877, 533 677 877 lub adresu e-mail: recepcja@agvita.pl.
Przed zapisaniem się na warsztat prosimy także o wypełnienie krótkiego formularza tutaj.

NIEDZIELA, 10 KWIETNIA 2022 – 9:00 – 13:00 – Głos, ekspresja, oddech, ciało i dźwięk. Sesja BioDynamicznego Oddechu i Uwalniania Traumy

Niedzielne spotkanie to przede wszystkim praktyka BioDynamicznego Oddechu i Uwalniania Traumy. Zapraszamy przede wszystkim osoby od 21 roku życia, zarówne początkujące, jak i z doświadczeniem w zakresie pracy z oddechem.

Wielokrotnie w czasie naszego życia byliśmy uciszani, a nasza naturalna ekspresja była wstrzymana. Głos gdzieś „utykał”, więc my nie byliśmy w stanie wyrazić siebie. Odwróciliśmy się w tym momencie od naszej prawdziwej natury ze strachu, aby przetrwać. Ale energia, jaką niesie głos nie opuściła nas, istnieje dalej i szuka sposobu aby w końcu przejawić się w całej swojej naturze.
Intencją naszego spotkania jest uwolnienie emocji przez oddech, ruch, dotyk i medytację, odzyskanie kontaktu z ciałem i wydobycie głosu, który przez ten cały czas był przez nas wstrzymywany. Stworzymy bezpieczną przestrzeń, bez oceny, wypełnioną obecnością, abyście mogli powrócić do siebie.

Plan spotkania:

– otwarcie i zapoznanie się, podzielenie się intencją,
– ćwiczenia uaktywniające gardło i głos,
– sesja Biodynamicznego Oddechu,
– integracja w dźwiękach,
– zamknięcie spotkania, podzielenie się odczuciami.

Przeciwwskazania do dynamicznej pracy z oddechem:

– epilepsja,
– ciąża,
– wysokie ciśnienie,
– choroba afektywna dwubiegunowa,
– schizofrenia,
– astma,
– zaawansowana cukrzyca,
– poważne choroby serca.

Inwestycja: 360 złotych brutto

Maksymalna liczba uczestników: 15 osób

Miejsce spotkania:

Centrum Zdrowia AGVITA
ul. Promienista 6
60-288 Poznań

Uczestników warsztatu prosimy o przyniesienie: maty, poduszki, koca, wody, ewentualnie notatnika.

Zapisy na warsztaty:

Zapraszamy do zapisów za pośrednictwem numeru telefonu 533 336 877, 533 677 877 lub adresu e-mail: recepcja@agvita.pl.

Przed zapisaniem się na warsztat prosimy także o wypełnienie krótkiego formularza tutaj.

Regulamin warsztatów

przesilenie wiosenne wymaga więcej ruchu
28 lutego 2022

Przesilenie wiosenne – czy na pewno istnieje?

Zdrowie psychiczne

Mimo, że nie pojawia się w oficjalnej klasyfikacji chorób i schorzeń, to przełomowi lutego i marca towarzyszą objawy nazywane potocznie przesileniem wiosennym. Ospałość, brak energii, ból stawów, ochota na kaloryczne jedzenie to tylko kilka z nich. Przyczynom ich występowania można skutecznie przeciwdziałać. Co możesz zrobić dla siebie w tym czasie?

O „przesileniu wiosennym” lub „wiosennym zmęczeniu” można usłyszeć co roku w wielu źródłach. Z pewnością ugruntowaniu tego pojęcia sprzyjają zmienne warunki atmosferyczne, charakterystyczne dla końca zimy i początku wiosny. Skoki temperatur, ciśnienia, czy zmiany w pogodzie są dla wielu osób trudne do zniesienia. To naturalne, że w naszym gorszym samopoczuciu chcemy widzieć konkretną przyczynę. Jednak czy takie zjawisko, jak przesilenie wiosenne, na pewno istnieje?

Przesilenie wiosenne – przyczyny

Medycyna jest zgodna co do faktu, że popularne przesilenie wiosenne nie istnieje. Mówią o tym specjaliści z różnych dziedzin. Według dr. n. med., Michała Skalskiego z Katedry i Kliniki Psychiatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie, poważna medycyna nie zajęła się dotąd zjawiskiem przesilenia wiosennego na szeroką skalę. Skąd zatem niepokojące wielu objawy? To nic innego, jak skutki wielomiesięcznego, jesienno-zimowego trybu życia. Za drażliwością, wahaniami nastrojów, ospałością, czy ociężałością kryje się w rzeczywistości zmniejszona ilość ruchu, mniejszy kontakt z naturalnym światłem słonecznym, częstsze przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach, czy też dieta uboższa
w świeże owoce i warzywa. Po kilku miesiącach w takim trybie organizm zaczyna sygnalizować powstałe niedobory.

Przesilenie wiosenne – objawy

Nie ma jednego zestawu objawów towarzyszących zbliżającej się wiośnie. Wszystko zależy od indywidualnych cech każdego człowieka. Tak, jak nie każdy człowiek jednakowo odczuwa zmiany ciśnienia, czy pogody, tak oznaki wychodzenia z jesienno-zimowego letargu będą się różnić między sobą. Jedni przez pewien czas będą senni bardziej, niż zwykle, inni będą się budzić wraz z pierwszymi oznakami nowego dnia. To samo będzie dotyczyć apetytu, czy zapotrzebowania na ruch. Najczęściej jednak mówi się o obniżonym nastroju, braku energii, wahaniach nastroju, czy zaburzeniach snu. Wyjałowiony organizm jest także bardziej podatny na infekcje, szczególnie przeziębienia.

Jak przeciwdziałać sezonowemu osłabieniu?

Na szczęście w starciu ze złym samopoczuciem nie jesteśmy bez szans. Na początek pomocne mogą się okazać zmiany w diecie. Włączanie do diety świeżych soków, chudego mięsa, kaszy, czy warzyw zmniejszy uczucie ociężałości. Wielu specjalistów doradza także wzięcie krótkiego urlopu w tym okresie. Uniwersalnym sposobem na poprawę samopoczucie są czynności relaksacyjne oraz aktywność na świeżym powietrzu. Nawet 30-minutowy spacer pozwoli się dotlenić i poczuć lepiej. Pomocne będzie także zwrócenie baczniejszej uwagi na jakość swojego snu. Organizm z pewnością to doceni,
a Ty poczujesz się trochę lepiej.

Podsumowanie

Każda pora roku jest dobra na to, by zadbać o siebie. Gdy tylko zauważysz u siebie sygnały alarmowe, spróbuj przede wszystkim przyjrzeć się swojemu codziennemu funkcjonowaniu. Nie dotyczy to jedynie przełomu zimy i wiosny, ale każdego momentu w ciągu roku. Czasami trzeba bardzo niewiele, aby odzyskać chęć do życia. Jeśli jednak objawy złego samopoczucia nie ustępują – warto skonsultować swoje wątpliwości ze specjalistą.

Piśmiennictwo:

1. M. J. Kacperska, Wpływ przesilenia wiosennego na nasz organizm, https://www.psychiatria.pl/artykul/wplyw-przesilenia-wiosennego-na-nasz-organizm/17710 [data wejścia: 28.02.2022]
2. B. Lisowska ; M. Murmyło, Wiosna, ach to ty!, https://pulsmedycyny.pl/wiosna-ach-to-ty-877887 [data wejścia: 28.02.2022]
24 lutego 2022

Pączki – co o nich wiemy?

Dietetyka

Pączki w polskiej tradycji kojarzą się przede wszystkim z Tłustym Czwartkiem – tradycyjnym, polskim świętem.
Ten smażony wypiek z różnymi nadzieniami, polany lukrem lub posypany różnymi posypkami (skórką pomarańczową, cukrem pudrem lub wiórkami migdałów) zajmuje w sercach Polaków szczególne miejsce.

Co właściwie wiemy o pączkach?

Chyba nikt nie wyobraża sobie Tłustego Czwartku bez zjedzenia choć jednego pączka. Istnieje nawet przesąd, który mówi o tym, że niezjedzenie pączka tego dnia przynosi… pecha! Termin tego święta jest ściśle związany z innym, ruchomym świętem chrześcijańskim – Wielkanocą. Według obliczeń, Tłusty Czwartek jest obchodzony w ostatni czwartek przed rozpoczęciem czasu przygotowania do Wielkanocy – Wielkiego Postu. Jak powstały obchody Tłustego Czwartku?

Tłusty Czwartek – pochodzenie święta

Korzeni Tłustego Czwartku, jaki znamy, należy szukać już w czasach starożytnych. Tego dnia, Rzymianie ostatecznie żegnali zimę i witali wiosnę. Nie jest to zaskakujące, w końcu klimat śródziemnomorski sprzyja wczesnemu przyjściu wiosny, niż w polskim klimacie umiarkowanym. Naukowcy z Archiwum PAN w Warszawie oraz Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN
w Olsztynie podają, że pierwsze opisy obchodów tego dnia w Polsce pochodzą z XVI wieku. Był to czas ucztowania i tańców, które trwało aż do północy w Środę Popielcową, rozpoczynającą tradycyjnie czas Wielkiego Postu.

Kilka słów wstępu o pączkach

Jedną z wielu potraw były pączki, które wyrabiano z chlebowego ciasta i podawano… z mięsem.
Z tego powodu, miały słony lub pikantny smak. W niektórych regionach Polski nazywano je pampuchami lub kreplami (o kreplach można przeczytać w dziele Mikołaja Reja Żywot człowieka poczciwego!) Dopiero w II połowie XVI wieku, dzięki wpływom kuchni arabskiej, pączki zyskały słodki smak, a w XVIII wieku, dzięki drożdżom – puszystość i miękkość, tak bardzo cenioną w pączkach.
Mimo, że w różnych krajach można spróbować lokalnych odpowiedników pączków, polska wersja zdecydowanie odstaje na ich tle.

Wartość kaloryczna pączków

Niestety, różnice w przepisach na pączki wpływają na ich kaloryczność. Polskie pączki są stosunkowo długo smażone w tłuszczu. Może nim być smalec, olej rzepakowy lub, coraz częściej, także olej kokosowy. Na wartość kaloryczną wpływa także nadzienie. Tradycyjne pączki są nadziewane marmoladą, ale możliwości jest znacznie więcej. Na ogół nadzienie jest słodkie, choć w niektórych miejscach spotyka się także słone smaki. To wszystko sprawia, że pączek jest bogaty w cukry proste i tłuszcz. Standardowy pączek ma około 300 kalorii, 6 g białka, nieco ponad 1 g błonnika, ponad 12 gram tłuszczu oraz blisko 50 gram węglowodanów. Na szczęście, w Internecie można znaleźć coraz więcej przepisów na zdrowsze pączki o obniżonej wartości kalorycznej.

Podsumowanie

Polacy pokochali słodką wersję pączków. Szacuje się, że w Tłusty Czwartek Polacy zjadają ich nawet 100 milionów (co daje średnio liczbę 2,5 pączka na osobę. Choć są kaloryczne, ciężkostrawne
i zawierają dużo węglowodanów i tłuszczu, to jednorazowe spożycie dużej ilości nie jest tak szkodliwe, jak ich regularne jedzenie. Może rozwiązaniem kulinarnych dylematów są właśnie pączki domowej roboty? Warto to sprawdzić. W końcu taki dzień, jak Tłusty Czwartek, zdarza się tylko raz
w roku.

Piśmiennictwo:

1. N. Główka, Tłusty czwartek i odwieczne pytanie ile pączków można zjeść?, [w:] https://skylark.up.poznan.pl/, [data wejścia: 22.02.2022].
2. W Tłusty Czwartek o pączkach okiem naukowców PAN [w:] https://informacje.pan.pl/ [data wejścia: 22.02.2022].
3. P. Antoniewski, Krótka historia pączków, Kurier Historyczny [data wejścia: 22.02.2022].

osoba z aparatem słuchowym
4 lutego 2022

Surdologopeda – czym się zajmuje?

Logopedia i surdologopedia

Surdologopedia nie jest powszechnie znaną dziedziną logopedii. To wąska dyscyplina logopedii specjalnej, której pacjentami są osoby z zaburzeniami słuchu. Bez pomocy surdologopedy trudno jednak wyobrazić sobie prawidłową diagnozę rozwoju mowy, czy skuteczną rehabilitację w przypadku uszkodzeń słuchu. Dlaczego surdologopedia jest ważna i co warto o niej wiedzieć?

Termin „surdologopedia” nie pochodzi z języka polskiego, ale z greckiego i łacińskiego. Surdus oznacza po łacinie „głuchy”, logos to grecki odpowiednik „słowa”, a paideia to inaczej „nauka” lub „wychowanie”. Wyłania się z tego obraz dyscypliny, która wspiera rozwój mowy osób z uszkodzonym słuchem. W Polsce o surdologopedii mówi się od XIX wieku. Czym surdologopedia różni się od logopedii i czym zajmuje się specjalista z zakresu surdologopedii – surdologopeda?

Surdologopedia a logopedia

Przeciętny człowiek dużo częściej ma szansę na spotkanie z logopedą niż surdologopedą. To dlatego, że logopedia jest ogólną nauką o biologicznych aspektach języka i zachowań z nim związanych. Częścią tej dziedziny jest badanie mowy
i jej zaburzeń. Od końca XX wieku logopedia jest traktowana jako oddzielna nauka, mimo powiązań z innymi dziedzinami naukowymi i medycznymi. Na podobnej zasadzie surdologopedia zajmuje się zaburzeniami mowy, ale powstałymi w wyniku wad słuchu. Zajmuje się także treningami słuchowymi, by nauczyć pacjenta efektywnie używać dedykowanej mu protezy słuchowej. Surdologopeda, podobnie jak logopeda, korzysta jednak z zasobów innych dziedzin: m.in. audiologii, otolaryngologii, fonetyki i foniatrii. Szczególnie ważna w procesie diagnozy i rehabilitacji jest wiedza z dziedziny surdopedagogiki i surdopsychologii. Dlatego surdologopedia jest oddzielną specjalizacją. Co składa się na codzienną pracę surdologopedy?

Diagnoza surdologopedyczna

Diagnoza surdologopedyczna to proces określenia stopnia zaburzenia mowy u osoby z uszkodzonym słuchem. Nie tylko określa stan rozwoju mowy przy uszkodzeniu słuchu, ale również poziom zniekształcenia języka mówionego. To proces, który zaczyna się od rozpoznania danego problemu u pacjenta. Najczęściej dzieje się to poprzez wywiad
z pacjentem, obserwację i złożone badanie mowy. Surdologopeda musi zbadać stan narządów artykulacyjnych i ich ułożenie, poziom rozumienia mowy ze słuchu, pamięć słuchową i wiele innych aspektów. W oparciu o przeprowadzone badania stawiana jest diagnoza, której poprawność musi zweryfikować zalecona terapia. Podstawowym kryterium diagnostycznym danego zaburzenia mowy w tym przypadku jest okres powstania uszkodzenia słuchu. Najwcześniejszym z nich jest okres prelingwalny, czyli czas przed nauką mowy – od urodzenia do 2-3 roku życia. Następnie mamy okres interlingwalny – od 3 do 5 roku życia. W tym czasie dziecko jest w stanie częściowo opanować mowę, ale ten proces nie jest jeszcze zakończony. Ostatnim etapem jest okres postlingwalny, czyli po 5 roku życia. Wtedy mówimy o pełnym opanowaniu mowy.

Terapia surdologopedyczna

Terapia surdologopedyczna jest efektem diagnozy postawionej przez surdologopedę. Składają się na nią przede wszystkim indywidualnie dobrane techniki logopedyczne. W efekcie uzyskuje się większą płynność mowy, sprawniejsze rozpoznawanie słów i słyszanych dźwięków. W zależności od stopnia uszkodzenia słuchu, nacisk będzie położony
w innych miejscach. Inaczej będzie wyglądać praca po wszczepieniu implantu pacjentowi, a inaczej – przy lżejszych uszkodzeniach słuchu. W surdologopedii wypracowano do tej pory wiele technik wspierających kształcenie językowe, lecz nie istnieje jedna metoda, która byłaby skuteczna dla większości przypadków. Największym wyzwaniem pozostaje terapia surdologopedyczna w przypadku osób niesłyszących, ze względu na duże zróżnicowanie poziomów uszkodzenia słuchu. Dopiero po jakimś czasie pracy terapeutycznej, możliwe jest potwierdzenie lub zaprzeczenie postawionej diagnozie. Ważna jest systematyczna praca oraz dostęp do odpowiedniego specjalisty.

Podsumowanie

Surdologopeda należy do szczególnie wyspecjalizowanych logopedów. Zajmuje się diagnozą mowy u osób
z uszkodzonym słuchem oraz zleca indywidualnie dobraną terapię. W przypadku dzieci, kluczowe są pierwsze lata życia, w których następuje opanowanie mowy. Szybka interwencja w sytuacji obserwowanych problemów ze słuchem, dobór odpowiedniego sprzętu terapeutycznego oraz praca wykonana przez pacjenta i jego otoczenia to klucze do udanej terapii i poprawy jakości życia osób z uszkodzeniem słuchu.

Piśmiennictwo

1. S. Grabias, Logopedia – nauka o biologicznych uwarunkowaniach języka i zachowaniach językowych, [w:] https://publisherspanel.com/api/files/view/41431.pdf, s. 10-34 [data wejścia: 28.02.2022].
2. K. Plutecka, Nurty rozwojowe w polskiej surdologopedii, „Logopedia”, nr 46, 2017, s. 94-103.
3. E. Muzyka-Furtak, Wykorzystanie metody gniazd słowotwórczych w terapii surdologopedycznej, „Logopedia”, nr 46, 2017, s. 158-172.
4. I. Sochacka, Wybrane aspekty diagnozy surdologopedycznej dziecka z niedosłuchem przewodzeniowym, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika”, nr 14, 2017, s. 251-263.

Dziękujemy surdologopedzie, Ewelinie Urnie-Bzdędze z Centrum Zdrowia AGVITA w Poznaniu za konsultację merytoryczną tekstu.
4 stycznia 2022

Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego – przyczyny, objawy, leczenie

Laryngologia

Wady słuchu to nie tylko częściowa lub całkowita niezdolność do słyszenia dźwięków. Do wad słuchu zaliczają się także trudności z przetwarzaniem słuchowym, czyli nieumiejętność prawidłowej interpretacji wychwytywanych przez ucho dźwięków. Co obecnie wiemy o niedosłuchu centralnym?

Niedosłuch centralny lub centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego (ang. CAPD – Central Auditory Processing Disorders), to zespół objawów, w wyniku których docieranie bodźców do ośrodkowej części układu słuchowego nie przebiega prawidłowo. Trudność z przetwarzaniem może wystąpić na dowolnym etapie. Efektem jest trudność ze zrozumieniem dźwięków płynących z otoczenia, szczególnie mowy. Co ważne, zaburzeniom nie towarzyszy uraz mechaniczny narządów słuchu. Dlatego szczególnie ważne jest wczesne przeciwdziałanie jego skutkom.

Przyczyny występowania CAPD

Zaburzenia mogą wynikać z uszkodzeń z obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Główną przyczyną CAPD jest brak połączenia między narządem słuchu a mózgiem, odpowiedzialnym za interpretację zbieranych przez ucho bodźców. Przyczyny zaburzeń można podzielić na trzy grupy: nabyte, wtórne i rozwojowe. Rozwojowa postać będzie towarzyszyć dziecku aż do dorosłości – diagnozuje się ją m.in. w sytuacji, w której nie stwierdzono jednoznacznej przyczyny zaburzenia słuchu, a czułość słyszenia jest prawidłowa.

O nabytej postaci mówimy, kiedy CAPD jest skutkiem procesów z okresu okołoporodowego. Może być skutkiem: przedwczesnego urodzenia, wylewów, uszkodzeń, niedotlenienia, podwyższonego poziomu bilirubiny, chorób okresu płodowego, np. infekcji, toksoplazmozy, czy cytomegalii. Wtórne zaburzenia przetwarzania słuchowego to najczęściej skutek tzw. niedosłuchów przewodzeniowych.

Rodzaje zaburzeń przetwarzania słuchowego

Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego występują w różnym natężeniu i na innych etapach przetwarzania dźwięku. Przeprowadzenie specjalistycznych badań, takich jak testów mowy filtrowanej, testów mowy w szumie, testów dychotycznych – czyli testów pozwalających wykryć rozdzielność słyszenia w każdym uchu (uwagi selektywnej), pozwalają odkryć profil określonego pacjenta. Najczęściej pacjenci mają problem ze słyszeniem na poziomie fonologicznym – rozpoznawaniem głosek. Powoduje to trudności w wymowie, opanowaniu czytania oraz pisania.

Zaburzenia drugiej grupy pacjentów to głównie trudność z uwagą słuchową i selekcją dźwięków w warunkach hałasu. Objawiają się impulsywnością, zaburzeniami koncentracji, trudnościami z odczytaniem mowy oraz upośledzeniem krótkotrwałej pamięci słuchowej. Ostatnią grupą są osoby z zaburzeniami integracji słuchowo-wzrokowej. Tu głównym wyzwaniem są problemy z prozodią ( brzmieniowe właściwości mowy),a u niektórych – opanowanie czytania i pisania.

Częstość występowania

W Polsce częstość występowania centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego jest różna,
w zależności od określanej populacji. Badania z 2008 roku, wydane w opracowaniu pod nazwą Badania przesiewowe głosu i słuchu u dzieci w wieku 7 lat z terenów wiejskich i małych miast województw Polski wschodniej wykazało, że odsetek dzieci z CAPD waha się od 2 od 3%, w grupie dzieci i młodzieży w wieku 7-14 lat wynosi już 5-7%, a w grupie dorosłych dochodzi nawet do 20%. Wczesne, regularne badania pozwolą uzyskać dokładniejsze statystyki, a w przypadku osób ze zdiagnozowanym CAPD – zaproponować im skuteczną terapię i leczenie.

Metody terapii

Podstawą dowolnej terapii zaburzeń przetwarzania słuchowego jest diagnoza funkcjonalna, która określa zarówno mocne, jak i słabe strony. Zalecane jest, aby w tym procesie uczestniczyli audiolog, logopeda oraz psycholog. W terapii osób, które mają fonologiczne zaburzenia przetwarzania, stosuje się ćwiczenia z różnicowania długości głosek, rozdzielczości czasowej, różnicowania wysokości dźwięków, a także z zakresu analizy i syntezy słuchowej. W przypadku zaburzeń uwagi słuchowej i słyszenia w hałasie, nacisk kładzie się na ćwiczenia koncentracji uwagi, krótkotrwałej pamięci słuchowej, ćwiczenia na wykrywanie i dyskryminację sygnałów akustycznych oraz ćwiczenia rozumienia mowy w hałasie.

W przypadku zaburzeń integracji słuchowo – wzrokowej, stosowane są ćwiczenia prozodyczne mowy, terapia integracji sensorycznej lub bilateralnej, a także ćwiczenia z integracji i separacji usznej. Do znanych, stosowanych metod terapeutycznych zaliczają się: terapia słuchowa wg Tomatisa, indywidualna stymulacja słuchu K. Johansena, Auricula TM, modyfikacje środowiskowe, itp. Nie istnieje złoty standard terapeutyczny, a każde oddziaływanie terapeutyczne oraz jego długość należy jednak najpierw dopasować do profilu pacjenta.

Podsumowanie

Niedosłuch centralny nie jest stanem nieodwracalnym. Dzięki właściwej diagnozie, znajomości swoich mocnych i słabych stron, a także odpowiednio dobranym ćwiczeniom, uzyskanie poprawy jest możliwe. Temat niedosłuchu centralnego jest jednak ciągle zgłębiany, a przyszłość może przynieść wiele rozstrzygnięć i rozwiązań na tym polu.

Piśmiennictwo:

1. K. Rychetsky, Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego, Fundacja Incorpore, Warszawa
2. J. Skibska (red.), Dziecko z wadą słuchu oraz Centralnymi Zaburzeniami Przetwarzania Słuchowego – wybrane problemy, wyd. Libron, Kraków 2014

śpiący mężczyzna - chrapanie
22 grudnia 2021

Chrapanie – głośny problem

Laryngologia

Pojawia się, kiedy tylko zapadniesz w sen. Jest głośne, kłopotliwe dla innych domowników, a w niektórych przypadkach – towarzyszy niebezpiecznej chorobie. Chrapanie, o którym jest artykuł, dotyczy nawet 2 miliardów ludzi na świecie. W Polsce ten problem może dotyczyć nawet 18 mln ludzi, co daje aż 45 procent populacji. Co jest jego przyczyną?

Mechanizm powstawania chrapania

Czym jest chrapanie? To dźwięk, który powstaje w wyniku zwężenia górnych dróg oddechowych na poziomie nosa lub gardła. Przepływające powietrze wprawia w ruch niektóre obszary jamy ustnej, których położenie obniża się podczas snu. Najczęściej chrapanie to efekt drżenia języczka w tylnej części gardła i podniebienia miękkiego, jednak nie tylko. Na powstanie wibracji mogą wpłynąć boczne ściany gardła, nasada języka, czy nagłośnia. Do powstawania chrapania może przyczyniać się także pozycja „na wznak”, a także trzeci migdałek (gardłowy) w przypadku dzieci.

Co sprzyja chrapaniu?

Chrapanie występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet, z uwagi na inną budowę anatomiczną. Niemal zawsze towarzyszy też osobom z podwyższoną masą ciała – powiększony język, nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicy twarzy, cząstek tłuszczu w błonie śluzowej gardła, czy powiększone migdały powodują wystąpienie chrapania, bez względu na pozycję przyjętą podczas snu. Głośnym dźwiękom podczas snu sprzyja także picie alkoholu przed snem (ten mechanizm odkryto już w starożytności!), a także stosowanie środków nasennych i psychotropowych. Zdarza się, że chrapanie wywołuje krzywa przegroda nosowa lub inne wady anatomiczne. Mimo, że chrapanie nie jest chorobą, nie jest również objawem, który można lekceważyć.

Zagrożenie: bezdech senny

Chrapanie to nie tylko dźwięk, którego natężenie może sięgać nawet 90 decybeli. Prowadzi to do wybudzania się domowników, pogorszonej jakości snu, a nawet… problemów w związku. To także wysuszanie błony śluzowej gardła, prowadzące do stanu zapalnego. Jednak największym zagrożeniem związanym z chrapaniem jest tak zwany obturacyjny bezdech senny (OBS). To zaburzenie rytmu oddychania w nocy, trwające co najmniej przez 10 sekund, zaliczane do chorób przewlekłych. Jego skutkiem są zmiany nasycenia tlenem we krwi i tak zwana senność dzienna. To stan, w którym dochodzi do nagłych spadków koncentracji i przysypiania w ciągu dnia. Szacuje się, że z bezdechem sennym boryka się około 2,6 miliona Polaków, a najcięższe postacie bezdechu występują u kobiet i mężczyzn powyżej 45 roku życia. Znaczny odsetek wypadków drogowych spowodowany przez bezdech senny (według statystyk mówimy nawet o 20 procentach) powoduje, że nieleczony bezdech senny (umiarkowany lub ciężki) może skutkować utratą prawa jazdy lub trudnościami w jego uzyskaniu. Z bezdechem sennym wiąże się także podwyższone ryzyko zapadnięcia na takie choroby, jak: choroba wieńcowa, impotencja (ponad 30% chrapiących mężczyzn ma zaburzenia popędu seksualnego), zaburzenia metabolizmu, niewydolność serca, miażdżyca, czy nadciśnienie tętnicze. Zwiększa się także ryzyko wystąpienia zawału serca lub udaru mózgu. Przeciwdziałając chrapaniu, można to ryzyko zminimalizować.

Metody leczenia OBS

Wyróżnia się kilka rodzajów metod leczenia obturacyjnego bezdechu sennego. Zaliczają się do nich czynniki niefarmakologiczne (np. ograniczenie używek, obniżenie masy ciała), leczenie farmakologiczne, specjalistyczne aparaty utrzymujące drożność dróg oddechowych, czy terapie
z użyciem specjalistycznych aparatów dostarczających powietrze. Oddzielną kategorię stanowią zabiegi chirurgiczne dokonywane na jamie nosowej, języku, a nawet szczęce i żuchwie. Konieczność stosowania kilku metod leczenia sprawia, że leczony powinien być pod kontrolą specjalistów. Skuteczność wyżej wymienionych metod zależy od stopnia zaawansowania choroby. Rokowania większości pacjentów są dobre, choć leczenie zależy od wielu czynników.

Podsumowanie

Jeżeli chrapaniu towarzyszy uczucie niewyspania w ciągu dnia, a nawet senność – warto zgłosić się w pierwszej kolejności do lekarza LARYNGOLOGA. Lekarz, po zebranym wywiadzie i przeprowadzonych badaniach, dobierze odpowiednią terapię. Warto pamiętać, że pierwszym krokiem w leczeniu chrapania jest zmiana nawyków. Kuracja dzieli się na metody farmakologiczne, niefarmakologiczne i chirurgiczne. Ograniczenie alkoholu i tytoniu, czy zmniejszenie masy ciała będą wsparciem w specjalistycznej kuracji. Istnieją preparaty bez recepty, których skuteczność nie jest jednak gwarantowana. Dlatego ważna jest ocena specjalisty, który dotrze do sedna problemu i poddanie się leczeniu.

badanie fiberoskopowe
6 grudnia 2021

Badanie rinolaryngofiberoskopowe – podstawa dobrej diagnostyki laryngologicznej

Laryngologia

Aby prawidłowo zdiagnozować choroby laryngologiczne, nie wystarczy powierzchowne badanie. Specjaliści stosują kilka metod, które pozwalają dotrzeć do wnętrza nosa, gardła czy krtani. Jedną z nich jest badanie z użyciem specjalnego przyrządu – fiberoskopu. Co trzeba wiedzieć przed badaniem?

Badanie fiberoskopowe to krótkie, endoskopowe badanie nosa, gardła i krtani z użyciem fiberoskopu. Najczęściej przeprowadza je laryngolog w swoim gabinecie. Fiberoskop jest giętkim przyrządem, który pozwala, w trakcie badania, na swobodne mówienie, oddychanie i przełykanie śliny. Umożliwia zbadanie niewidocznych, w badaniu wziernikowym, obszarów gardła, nosa, czy krtani. Na końcu endoskopu znajduje się światło i kamera, z której obraz jest zrzucany na specjalny monitor. Na tej podstawie lekarz dokonuje interpretacji oraz diagnostyki.

Kiedy przeprowadza się to badanie?

Badanie fiberoskopowe posiada bardzo szerokie zastosowanie. W zależności od objawów zgłaszanych przez pacjenta, pozwala skierować kamerę i światło w odpowiedni obszar. Wykonują je zarówno laryngolodzy, jak i audiolodzy, czy foniatrzy. Ze względu na szerokie możliwości, jest to częste badanie przy konsultacji medycznej. Fiberoskop wykorzystuje się najczęściej przy następujących schorzeniach:

• zapalenie zatok przynosowych,
• wszelkiego rodzaju problemy z głosem (utrata lub zanik),
• ocena stanu migdałków, szczególnie migdałka gardłowego ( tzw. trzeciego )
• podejrzenie ciała obcego w krtani lub nosie,
• zaburzenia słyszenia,
• trudności z połykaniem i zgaga,
• niedrożny nos,
• diagnostyka chorób nowotworowych,
• bóle krtani i dolnej części gardła,
• powiększone węzły chłonne,
• guzy i zgrubienia w jamie nosowo-gardłowej,
• chrapanie i bezdech senny.

Przebieg badania fiberoskopowego

Fiberoskopia diagnostyczna krtani, gardła i nosa nie wymaga od pacjenta praktycznie żadnego przygotowania, a przygotowanie do fiberoskopii inwazyjnej to jedynie wstrzymanie się od przyjmowania posiłków ok 2-3 godziny przed jego przeprowadzeniem oraz w dniu badania nie zaleca się także spożywania obfitych posiłków, by uniknąć powstania odruchu wymiotnego. Podczas przeprowadzania badania, pacjent siedzi na fotelu laryngologicznym z lekko odchyloną głową, ponieważ endoskop jest wprowadzany przez nos.

Zwykle pacjent zostaje miejscowo znieczulony roztworem lidokainy w aerosolu lub żelu oraz w razie potrzeby ( niedrożność ) tkanki nosa zostają obkurczone roztworem alfamimetyku. W zależności od badanego obszaru, fiberoskopia trwa od kilkunastu sekund do kilkunastu minut. W przypadku pobierania materiału do biopsji, ten czas może się wydłużyć. Po zakończeniu badania może ( bardzo rzadko ) wystąpić niewielkie krwawienie z nosa. Względnym przeciwskazaniem do wykonania fiberoskopii jest czynna infekcja górnych dróg oddechowych lub występowanie kaszlu.

Zalety badania fiberoskopowego

Główną zaletą tego badania jest nieinwazyjność i dokładność. W przeciwieństwie do starszych metod, takich jak badanie rentgenowskie, tomograficzne badanie fiberoskopem jak każda skopia ma bardzo mało skutów ubocznych, nie naraża pacjenta na promieniowanie Rentgena, można je wielokrotnie powtarzać na przestrzeni czasu, a jest dużo dokładniejsze niż badanie wziernikowe.

Kiedy to konieczne, osoby wrażliwe mogą odbyć to badanie na leżąco i skorzystać z dodatkowych dawek preparatów znieczulających miejscowo – tak , żeby badanie nie powodowało dyskomfortu. Dzięki temu badanie nie jest ani bolesne, ani nieprzyjemne. Dzięki konstrukcji fiberoskopu, badanie może być nagrywane, co umożliwia odtworzenie go w późniejszym czasie, zapis lub wydruk. Badanie może być wykonywane już u najmniejszych nawet dzieci. To szczególnie ważne przy dolegliwościach związanych na przykład z trzecim migdałkiem czy patologiach typu wiotkość krtani.

Podsumowanie

Badania fiberoskopowego nie należy się bać. To złoty standard postępowania diagnostycznego w chorobach laryngologicznych. To nowoczesny sposób na zbadanie górnych dróg oddechowych. Pozornie niegroźne objawy mogą być sygnałem poważnej choroby, której nie wolno lekceważyć. Szybka interwencja specjalisty daje szansę na trafną, prawidłową diagnozę oraz adekwatne leczenie.

Serdecznie dziękujemy dr Tatianie Fijałkowskiej – Ratajczak, otolaryngologowi współpracującemu z Centrum Zdrowia AGVITA, za konsultację merytoryczną tekstu.

Piśmiennictwo

  1. J. Michalska, Badanie endoskopowe gardła, nosa i krtani, http://artmedis.com.pl/content/wp-content/uploads/endoskopia.pdf [data dostępu: 15.11.2021]
  2. Profilaktyka i wczesne wykrywanie nowotworów głowy i szyi, Raport w sprawie zalecanych technologii medycznych, działań przeprowadzanych w ramach programów polityki zdrowotnej oraz warunków realizacji tych programów, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, Wydział Oceny Technologii Medycznych, Warszawa 2020