Przyjście lata oznacza nie tylko czas wypoczynku i wysokich temperatur. To także okres wzmożonych zachorowań na niektóre choroby. Należy do nich angina, której przebiegu nie wolno lekceważyć. Wywoływane przez paciorkowce zapalenie gardła i migdałków podniebiennych wymaga leczenia zgodnego z zaleceniami. Lekceważenie objawów, zbyt wczesne zaprzestanie kuracji lub zbyt późne zgłoszenie się do lekarza może doprowadzić do powikłań, a nawet wizyty w szpitalu. Dlaczego angina jest tak groźna?
Za większość stanów zapalnych gardła oraz infekcji górnych dróg oddechowych odpowiadają wirusy. Niektóre z nich mają jednak podłoże bakteryjne. Taką chorobą jest angina, ostry stan zapalny migdałków podniebiennych i gardła. Najczęściej wywołuje ją paciorkowiec ropotwórczy. Zdarzają się jednak sytuacje, w których za anginę odpowiadają inne bakterie, wirusy lub grzyby. Korzystne warunki do rozwoju tej choroby występują przede wszystkim w okresie letnim. W jaki sposób dochodzi do zakażenia?
Angina – droga zakażenia i objawy
Zakażenia paciorkowcem występują najczęściej u dzieci w wieku od 5 do 15 lat, na ogół wczesną wiosną oraz jesienią. Choroba rozprzestrzenia się drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną. Sam pacjent na ogół zaraża aż do 24 godzin od rozpoczęcia leczenia antybiotykami. Najczęstszymi objawami, które odróżniają anginę od infekcji wirusowej, jest wysoka gorączka (powyżej 38 stopni C, sięgająca nawet do 40 stopni!), u dzieci do 7 r.z. – wymioty, bardzo silny ból gardła, utrudniający przełykanie, przykry zapach z ust oraz wzmożone wydzielanie śliny. Zdarza się, że ból promieniuje aż do okolic ucha. Szczególne objawy występują w przypadku anginy, której towarzyszy zapalenie migdałka gardłowego. Oprócz gorączki i kataru, może pojawić się uczucie zatkania ucha, a nawet zapalenie ucha środkowego.
Angina – leczenie
Najdokładniejszym sposobem na zdiagnozowanie anginy jest wykonanie posiewu wymazu pobranego z migdałków bądź gardła. Pozwala to określić typ bakterii i dobrać właściwy typ antybiotyku. To właśnie stosowanie antybiotyków niezgodnie z zaleceniami lub niewłaściwy rodzaj zwiększają ryzyko wystąpienia powikłań. W przypadku pozytywnego wyniku wymazu, wynik jest dostępny po około 24 godzinach. Angina wywoływana przez paciorkowce jest najczęściej leczona antybiotykami (penicyliną) przez około 10 dni. Gorączka trwa najczęściej od 3 do 5 dni, a ból gardła – do tygodnia. Mimo tego, konieczne jest przyjęcie pełnego cyklu antybiotyku, aby zapobiec powikłaniom. Do tego, antybiotyk ogranicza rozprzestrzenianie się chorobotwórczych bakterii, więc ogranicza ich przenoszenie się. Czym grozi niedoleczenie anginy?
Angina – powikłania
Powikłania po anginie występują najczęściej po zbyt krótkim lub późnym leczeniu. Na ryzyko powikłań wpływa także nieprawidłowe dobranie lub stosowanie antybiotyków. Do najbardziej powszechnych należą zapalenia ucha i zatok, rzadziej – gorączka reumatyczna, zapalenie ucha środkowego, zapalenie węzłów chłonnych, czy ropień okołomigdałkowy. W skrajnych przypadkach powikłania obejmują inne narządy wewnętrzne – wtedy może dojść do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub zapalenia płuc. W takiej sytuacji konieczne jest leczenie szpitalne.
Podsumowanie
Angina, choć występuje najczęściej u dzieci lub osób przez nie zakażonych, nie powinna być lekceważona. W razie wątpliwości, zawsze warto skonsultować się ze specjalistą. Szybka reakcja nie tylko skraca czas choroby, ale także ogranicza ryzyko przenoszenia bakterii. Dzięki temu, angina będzie jedynie wspomnieniem.
Piśmiennictwo
1. M. Kotowska , M. Wronowski , P. Albrecht, Angina – rozpoznawanie i leczenie,
https://forumpediatrii.pl/artykul/angina-rozpoznawanie-i-leczenie.
2. M. Zagor, P. Czarnecka, M. Janoska-Jaździk, Angina, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-jamy-ustnej-i-gardla/106167,angina
3. M. Dziekiewicz, A. Radzikowski, Angina paciorkowcowa – zasady diagnostyki i leczenia, Pediatr Med Rodz 2016, 12 (2), p. 141–149.
4. A. Wawrzyniak, Racjonalna terapia ostrych infekcji górnych dróg oddechowych, Forum Medycyny Rodzinnej 2011, vol 5, no 5, 401–406.
5. E. Kuchar, Powikłania anginy, https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/83564,powiklania-anginy